مداخله در بحران با تاکید بر فاجعه
بحران چیست ؟
بحران شرایطی است که طی آن , فرد در اثر رویارویی با یک رویداد غیر منتظره و بالقوه تهدید کننده , تعادل هیجانی خود را از دست می دهد .
”بحران“ , واکنش افراد نسبت به یک موقعیت است
, نه خود آن موقعیت.
وقوع بحران بستگی دارد به :
موقعیت یا شرایط خاص و بحرانی
برداشت فرد از آن حادثه
برداشت فرد از تواناییهایش برای مقابله با آن شرایط
پس
:
افراد مختلف , در رویارویی با یک بحران واحد , واکنش های متفاوتی نشان می دهند .
افراد متفاوت در یک موقعیت مشابه به یک اندازه در
مقابله با بحران موفق نیستند .
انواع بحران
بحران های ناشی از آسیب روانی
فوریت های روان پزشکی
بحران های وضعیتی
انتقال های قابل انتظار زندگی
استرس های تکان دهنده
بحران های وضعیتی
این بحران ها ناشی از فقدان اطلاعات می باشد . برای مثال تصمیم گیری برای ازدواج , طلاق , انتخاب رشته تحصیلی , شغل , یا اینکه برای درمان علائم خاص به چه متخصصی مراجعه کند .
انتقال های معمول زندگی
شامل بحران های هنجاری و رشدی شایع در جوامع امروزی هستند . مانند ازدواج , بچه دار شدن , طلاق , ابتلا به یک بیماری لاعلاج , نوجوانی , میانسالی , بازنشستگی
استرس های تکان دهنده
در نتیجه موقعیت های استرس زای بیرونی که غیر منتظره , غیر قابل کنترل و از نظر عاطفی کوبنده هستند , ایجاد می شود .مانند مورد حمله واقع شدن , مرگ ناگهانی نزدیکان , تصادف , جنگ , بلایای طبیعی و . . .
بحران های ناشی از آسیب روانی
بحران های عاطفی که در نتیجه آسیب روانی قبلی تشدید می شود .به عبارت دیگر اختلال روانی قدرت مقابله فرد را مختل کرده و در نتیجه یک موقعیت استرس زا تبدیل به یک بحران می شود .
فوریت های روان پزشکی
موقعیت های بحرانی که در آن عملکرد فرد دچار اختلال شدید شده و وی قادر به مراقبت از خود نیست . به عبارتی برای خود یا دیگران خطرناک است .
مداخله در بحران
مداخله در بحران عبارت است از استفاده کوتاه مدت از مهارت ها و راهبردهای اختصاصی برای کمک به افراد دچار بحران , به منظور مقابله با آشفتگی و ناراحتی ناشی از شرایط و رویدادهای اضطراری خاص
تفاوت مداخلات سنتی بهداشت روان با مداخله در بحران
مداخله در بحران |
مداخلات سنتی |
|
|
فاجعه چیست ؟
هر نوع سوانح ناشی از پیشرفت های فن آوری , بلایای طبیعی یا حوادث انسانی را که عده کثیری از انسانها را تحت تاثیر قرار دهد , فاجعه می نامند .
مثال هایی از فاجعه
جنگ
خشونت
سوانح هوایی
آتش سوزی
زلزله
سیل
گردباد و طوفان
آتشفشان
مراحل بحران
زنجیره حوادث
پیوستن بحرانهای قبلی به این بحران
بسیج امکانات جدید , سازگاری
حادثه آشکارساز
ادراک
پاسخ آشفته
جستجوی امکانات جدید و غیر معمول
حادثه آشکار ساز
در این مرحله یک حادثه غیر معمول , پیش بینی نشده , پراسترس و تروماتیک رخ داده و اضطراب فرد را بالا می برد .فرد سعی می کند با شیوه های معمول حل مسئله پاسخ دهد .
ادراک
فرد حادثه را به عنوان تهدیدی برای اهداف , ایمنی یا احساسات خود یا عزیزانش ادراک می کند .
پاسخ آشفته
به علت عدم کارایی رفتارها , مهارتها و امکانات سابق برای حل مشکل , احساس آسیب پذیری و درماندگی افزایش می یابد . فرد به دنبال یک راه حل فوری برای کاهش ناراحتی خود می گردد . لذا رفتارها و پاسخ های آشفته را مشاهده می کنیم .
جستجوی امکانات جدید و غیر معمول
فرد برای کاهش تنش و درد روحی خود از دیگران نیز
کمک می گیرد .
زنجیره حوادث
بیشتر بحران ها یک سری حوادث دیگر را , که هر یک
می تواند بحرانی دیگر بیافریند , برمی انگیزند .
پیوستن بحران های قبلی به این بحران
هر بحران خاطرات بحران ها یا حوادث تروماتیک قبلی را
زنده می کند .
بسیج امکانات جدید , سازگاری
در این مرحله تنش و تلاش های فرد منجر به بسیج امکانات جدید و روش های تازه ای برای سازگاری می شود .
احساسات فرد در حین بحران
بی تفاوتی
درماندگی
فوریت
ناراحتی
گیجی و آشفتگی
خطر
اغتشاش ذهنی
بن بست
یاس و ناامیدی
مسائل مطرح در ” مداخله در بحران ”
تقویت کوچکترین پیشرفتهای درمانی
تاکید بر راطه درمانی مبتنی بر همکاری
آستانه تحمل و آسیب پذیری
راز داری
عملکرد شناختی
سوگ
شخصیت , سبک زندگی و علائق فرد پیش از بحران
عوامل آسیب پذیری
یک فقدان مهم در زندگی
ضعف در مهارت حل مسئله
سو مصرف مواد
درد مزمن
ضعف در کنترل تکانه
تغییر در شرایط زندگی
بیماری حاد
بیماری مزمن
تحلیل رفتن قوای جسمی
گرسنگی
خشم
خستگی
تنهایی
مراحل مداخله در بحران
برقراری رابطه درمانی
ارزیابی اولیه شدت وضعیت بحرانی
کمک به بیمار در ارزیابی و استفاده از نقاط قوت و
امکاناتش
ایجاد یک ”طرح کار“ مثبت با همکاری همدیگر
ایده ها و رفتارهای جدید
ایجاد رابطه
تماس چشمی مناسب
عدم ابراز واکنش های منفی ( تعجب , خشم )
پیروی از یک سبک مشخص
برقراری حدود
گرفتن اطلاعات در حین حفظ رابطه
تنظیم agenda
قضاوت نکنید
استفاده از reframing
استفاده از ستعاره
رفتارهای غیر کلامی
لحن صدای آرامش بخش
ارزیابی شدت بحران
ارزیابی میزان خطر فیزیکی برای بیمار یا از طرف بیمار
کمک به بیمار در شناشایی موقعیت بحرانی و مشکلات پیش رو
ارزیابی و استفاده از نقاط قوت و امکانات
مشخص نمودن شبکه های حمایتی
شرکت دادن شبکه های حمایتی در جلسات
کمک به بیمار در شناسایی امکانات و منابع درونی
سوال در مورد مشکلاتی که بیمار در گذشته بر آنها غلبه
کرده
سوال در مورد نحوه حل مشکلات توسط یک فرد الگو
طرح کار مثبت
برانگیختن تعهد بیمار نسبت به اجرای طرح کار
شرکت دادن شبکه حمایتی برای افزایش انگیزه بیمار نسبت
به اجرا و تکمیل طرح کار
کمک به بیمار برای دسترسی به حمایتهای قانونی
استفاده از تکنیک تجسم
مشخص کردن کارها , طرح ها و اهداف بعدی بصورت عینی و
اختصاصی
ایده ها و رفتارهای جدید
بررسی میزان موثر بودن طرح خود
ارزیابی راهبردها
تعریف مجدد مکانیسم های نامناسب
گرفتن فیدبک از شبکه حمایتی فرد , برای تعریف بهتر
اهداف
گرفتن فیدبک از شبکه حمایتی فرد , به عنوان شواهدی مبنی
بر موفقیت برای فرد
جمع آوری شده از منابع مختلف