موضوع آسیب شنا سی خانواده
موانع فرهنگی و طبقاتی
سوء تفاهم و سوء ارتباط
انتقام جویی و بهانه گیری
سلطه گری زن یا شوهر
بی نظمی و مسئولیت ناپذیری
نازایی و ناتوانی در مسائل
جنسی
عدم آگاهی به اصول زندگی
مشترک
سست شدن باورهای مذهبی
عدم صداقت و فریب کاری عدم توجه به نیازهای همسر
ابهام و افراط در انتظارها
دخالت دیگران
مسائل اقتصادی مالی
خانواده
خانواده : نزدیک ترین و مداوم ترین ارتباطات اجتماعی را فراهم می سازد . فرد در خانواده رشد می کند و پایه های اصلی شخصیت و خصوصیات رفتاری او شکل می گیرد
آموخته های مستقیم و غیر مستقیم در خانواده بر سلامت روان آنها تاثیر می گذارد .
جامعه سالم : از خانواده های سالم تشکیل یافته و خانواده سالم از افراد سالم
والدین : موظفند در خانواده شرایطی بو جود آورند تا فرزندان در ابعاد جسمی ،روانی ،اجتماعی ،اخلاقی و مذهبی رشد و تکامل یابند.
تعریف آسیب شناسی
آسیب شناسی خانواده : مطالعه عواملی که سلامت ،دوام و استحکام خانواده را تهدید می کند و ازدواج پایدار و موفق را آسیب پذیر می سازد
هدف : شناسایی عوامل ناپایدار و گسسته شدن ارکان خانواده
زیرا :
ریشه اکثر مشکلات رفتاری ،اجتماعی ،عاطفی
افراد جامعه از خانواده بحرانی سرچشمه می گیرد.
عواملی که پس از ازدواج سلامت خانواده را تهدید می کند :
ü عدم شناخت و آگاهی به اصول زندگی مشترک
ü توانایی در دانایی است .
ü شناخت تفاوت های زن مرد ، آیین همسر داری حقوق متقابل و....
ü سست شدن باورهای مذهبی
یکی از مهمترین عاملی که سلامت خانواده را تهدید میکند عدم پایبندی به باورهای مذهبی و اصول اخلاقی است .
گذاشتن قرآن روی سفره عقد
اعتقاد زن و شوهر به قرآن و عمل به آن
حضور خدا و اعتقاد به ناظر بودن او بر اعمال ،رفتار و گفتار انسان .
هر آن که جانب اهل
خدا نگه دارد
خدایش در همه حال از بلا نگه دارد
ü عدم صداقت و فریب کاری
صداقت قلب ارتباط است .
صداقت اعتماد را بنیاد می نهد .
Ø پنهان کردن حقایق و فریب دادن یک دیگر = تزلزل خانواده .
Ø وعده و وعید ، اوهام و تخیلات = تزلزل خانواده .
ü عدم توجه به نیاز های همسر
ü ابهام و افراط در انتظارها
v مشخص کردن انتظارات در روابط باعث معین شدن وظایف و حدود روابط افراد می شود .
v آیا تا به حال روی انتظارات متقابل با هم ،منظم صحبت کرده اید ؟
v تفاوت و تعارض در انتظارات موجب می شود فضایی نامساعد و کینه توزانه به وجود آید .
v انتظارات بیش از تونایی فرد سلامت خانواده را تهدید می کند .
ü دخالت دیگران
اکثر تحقیقات در ایران ¼ تا 5/1 طلاق ها را نتیجه دخالت
:والدین ،آشنایان و اقوام زن و
شوهر می دانند .
اوایل ازدواج راهنمایی
ناشیانه ،تحریک و حضور بیش از حد والدین علی رغم میل فرزندان ،منجر به مزاحمت و
آسیب های را به وجود می آورد .
تعادل بین حمایت ،محبت
،استقلال ،آزادی و دخالت به رشد بلوغ
فکری و عاطفی نیاز دارد .
ادامه :
مخالفت والدین زن یا شوهر از ازدواج
به عمل آمد ه در آینده می تواند تداوم خانواده را تهدید کند .
طلاق : در
زمره حساس ترین ،پیچیده ترین و محرمانه ترین حوادث زندگی محسوب می شود .
باید : بین
آنچه زن و شوهر برای توجیه عمل خود می گویند واقعیت طلاق تمیز قائل شد .
طلاق : در
مان طلاق به جراحی پیچیده روانی – رفتاری نیاز دارد .
ü مسائل اقتصادی و مالی
v زندگی بر پایه های مشترک بنا شده است .
v مال من ، مال تو ، جهیزیه من ،حقوق من و... پایه اشتراک را متزلزل و به تفرقه و جدایی منجر می شود .
v آدم نان خالی بخورد اما دلش خوش باشد .
ü موانع فرهنگی و طبقاتی
q گاه فرهنگ زن یا شوهر متضاد سلامت خانواده را تهدید می کند .
q مثال : اگر احساس تحقیر ، تفاخر ،حقارت و سرزنش در روابط زن و شوهر وجود داشته باشد . فضای روانی – عاطفی خانواده دچار آسیب می شود .
q توجه به مشترکات و پذیرش منطقی تفاوت ها وا فزایش تشابهات بعد از ازدواج باید کنترل شود .
ü سوء تفاهم و سوء ارتباط
Ø عدم فهم درست از نظرات طرف مقابل
Ø از دید او به مسائل نگاه نکردن
Ø سوءتفاهم : به تدریج مثل گلوله برفی تبدیل به یک بهمن بزرگ می شود و خانواده را از بیخ و بن متلاشی می کند .
ü انتقام گیری و بهانه جویی
q انتقام گیری و بهانه جویی از مهمترین عوامل آسیب زای خانواده است .بیان کردن مکرر دل خوری ها و نقاط ضعف و نارسایی ها ،ساختمان روابط زناشویی را تهد ید و تخریب می کند .
q کهنه قباله ها را زنده نکنید
q راستی زن و شوهری که قصد آزار و اذیت یک دیگر را دارند ، کانون خانواده را در چه وضعیتی قرار می دهند .
q
ü سلطه گری زن یا شوهر
خانواده : کانون محبت ، آزا دی ، مشورت و تفاهم است .
تحمیل نظرات یک نفر : فضای زور ،خودخواهی و دستور دادن های مکرر و مداوم حالت تهدید را بر خانواده حاکم می کند .
این وضعیت بهداشت روانی خانواده را به خطر می اندازد و اعضاء خانواده احساس حقارت می کنند .
نتیجه : رفتار سرکشی و نافرمانی در اعضاء خانواده بروز می کند
ü بی نظمی در رفت آمد و عدم توجه به امور خانه
- یکی از عواملی که ثبات خانواده را تهدید می کند بی نظمی در آمدن به منزل است خصوصا از طرف شوهر است .
- گذراندن وقت با دوستان مجرد و مخدوش شدن روابط خانواده
- بی توجهی و عدم مشارکت در امور خانه و تعمیر وسایل در صورت نیاز
- مثال : تعمیر ساعت ، شیر آب ، ماشین لباس شوی و وسایل صوتی و....
- نتیجه : همسرم به فکر کار خانه نیست و من برای او ارزشی ندارم ،او سرش به کار خو د ش گرم است .
ü عدم فرزند آوری و نازایی
یکی از هدف های ازدواج تولید مثل است .
نازایی در بعضی از خانواده ها منجر به انحلال خانواده می شود .
در ازدواج ها 1/6 تا 1/10 امکان نازایی وجود دارد .
نتیجه : تاثیر داشتن و نداشتن فرزند بر آسیب پذیری خانواده به وضوح مشخص نیست .
ناتوانی های جنسی
یکی از هدف های ازدواج پاسخگویی به نیاز های جنسی است .
ناتوانی در دراز مدت آسیب زا است ؛ زوجین با صداقت و شجاعت به این مشکل توجه کنند
با مشورت با : روانپزشک ، متخصص غدد ،زنان و زایمان، اورولوژی(کلیه)، روانشناس و مشاور خانواده به حل و فصل آن به پردازند .
سرد مزاجی بیشتر جنبه روانی دارد
ادامه :
بعد رفتاری زن و مرد ،دعوا و مشاجره گهگاهی، ناشی از این مسئله است .
مسئله تمکین که توسط شوهر مطرح می شود .
یکی از دشوارترین انتقاد ها در امور زناشویی است .
باید اذعان کرد که ریشه اکثر مسائل و مشکلات از بستر زناشویی آغاز می شود و ارتباط سالم ،کلید حل آن می باشد
طبقه بندی مشکلات و آسیب های خانواده
به سوالات زیر فکر کنید
چگونه اظهار دوستی و محبت
خود را به همسر تان نشان می دهید ؟
اگر همسر تان اشتباهی بکند
در برابر او چه رفتاری را در پیش می گیرید
؟
وظیفه شما همسر تان در زندگی چیست ؟ آنها را فهرست کنید
اگر در زندگی با همسر خود
مشکلی پیدا کنید چه خواهید کرد
تهدید می کنید ؟ انتقام می گیرید ؟ خانه را ترک می کنید ؟ یا سعی می کنید در وقت مناسب مشکلات را در میان بگذارید ؟
توصیه هایی برای حفظ بهداشت روانی خانواده و پیشگیری از ستیزه های خانوادگی
توجه مثبت نا مشروط
احساس مسئولیت
مشورت در کارها
توجه به اوقات فراغت
هماهنگی در برنامه و اهداف
زندگی
بر قراری ارتباط کلامی موثر
ضرورت مشاوره
برقراری رابطه انسانی
مشخص کردن هدف های ازدواج
مشخص کردن انتظارات
دوست داشتن همسر
اغماض و گذشت
انتقاد پذیری
خطا پذیری
برقراری رابطه انسانی
بعضی از اصول روابط انسانی :
q احترام ، صداقت ،راز داری ، ثبات عاطفی ، هم فکری همکاری ،همدلی و...
q روح اعتماد متقابل در خانواده حاکم است
q زن و شوهر یک دیگر دوست دارند و برای یک دیگر بهترین دوست هستند
مشخص کردن هدف های ازدواج
v در یک خانواده موفق هدف های مادی ، تحصیلی ، شغلی معنوی ، رشد و تربیت فرزندان مورد بحث و توافق قرار می گیرد.
v زن و شوهر با صحبت و بیان نظرات خود همسو و هماهنگ با مصلحت و منفعت خانواده تصمیم می گیرند .
آشنایی با آیین همسر داری
ü آشنایی به حقوق و وظایف متقابل با مطالعه و....
ü شناخت خصوصیات روانی ،اجتماعی و شخصیتی زن و مرد
ü تلاش در جهت رشد بلوغ عاطفی و اخلاقی
مشخص کردن انتظارات از یک دیگر
v وقتی وارد منزل می شوید انتظار دارید چگونه با شما رفتار شود ؟
v زن و شوهر باید انتظارات خود را از یک دیگر بیان کنند .
v توقعات واقع بینا نه و متناسب با امکانات
v چشم هم چشمی ، رقابت آسیب زا می باشد
دوست داشتن همسر
زن و شوهر باید برای یک دیگر ارزش قائل باشند و به یک دیگر عشق بور زند .
زوج های موفق همسر خود را به خاطر خودش دوست دارد .
راههای ابراز دوستی : قلبی ،کلامی و عملی است .
همسران موفق بدون قید و شرط یک دیگر را دوست دارند و از صمیم قلب همدیگر را می خواهند
اغماض و گذشت
q همه انسانها خطا می کنند و هیچ کس بی عیب نیست .
q پیش از ازدواج چشم ها را خوب باز کنید و بعد از ازدواج کمی چشم ها را روی هم بگذارید .
q به اصل تفاوت های فردی و جنسیتی توجه کنید .
انتقاد پذیری
انتقاد سازنده
راهی به سوی کمال .
زن و شوهر اشکال یک دیگر
را با حالت : محرمانه ،
محترمانه و صادقانه به یک دیگر بگویند .
ناخشنودی به صورت کلامی و
غیر کلامی به نمایش گذاشته می شود .
جملاتی مانند : از ما گذشته ،من همین هستم که هستم سلامت
خانواده را تهدید می کند .
خطا پذیری
خطا پذیری نشانه ، رشد انسان است
اعتراف به خطا، موجب امنیت روانی فرد می شود .
توبه : بازگشت به رفتارهای مطلوب و خدا پسندا نه است در فرهنگ قرآن و اسلام برای آرامش فرد و .
احساس تعهد و مسئولیت
زندگی مشترک مستلزم
رعایت تعهد و پایبندی زن و شوهر به قول و
قرا رهایی است که مرئی و نامرئی مشخص
کرده اند
داشتن کانون گرم ،صمیمی و
تفاهم در گرو احساس مسئولیت متقابل است .
آگاهی از وظایف و انجام
به موقع آنها
ضرورت مشاوره
در هنگام بروز مشکل غیرقابل حل توسط زن و شوهر ، بهتر است به افراد متخصص در رشته های روانشناسی و مشاوره خانواده مراجعه کنند .
سخن آخر
قدر خودتان ،همسر تان
،فرزندان و زندگی را بدانید .
یاد تان باشد که خانواده سالم
به :
همدلی
هم فکری
هم کار ی
هماهنگی
نیاز دارد و بس .
5 – مهارت برای آرامش در خانواده
نظر خواهی در مورد مخارج زندگی
داشتن برنامه و تنظیم وقت
نظم و انضباط به جای
استبداد و خشونت
همدلی و صمیمیت
تقسیم کار
زندگی کردن با تفاوت ها و تشابهات
· زن
xx
شنوایی
بویایی
علایق :زیبا شناختی ، دینی،
اخلاقی ،هنری
عواطف
رشد کلامی
پرخاشگری کلامی
هوش کلامی
معاشرت و ارتباط
· مرد
X y
توانایی جسمی
بینایی
علایق : سیاسی ،تئوری ،ورزشی
رویکرد شناختی
قطع کلام
پرخاشگری فیزیکی
اقتصاد ، علم
هوش غیر کلامی – درک فضایی
ثبات احساسات
